چسبندگی بینی بعد از عمل یکی از عوارض احتمالی جراحی رینوپلاستی است که ممکن است در اثر اتصال غیر طبیعی بین بافت های داخلی بینی ، به ویژه بین تیغه میانی (سپتوم) و شاخک های داخلی ایجاد شود. این وضعیت می تواند باعث انسداد مجاری تنفسی ، سختی در نفس کشیدن و در برخی موارد نیاز به مداخله مجدد جراحی شود. چسبندگی معمولاً در اثر عواملی مانند زخم عمیق ، عدم رعایت مراقبت های پس از عمل یا وجود التهاب و عفونت رخ می دهد. آگاهی از علل ، نشانه ها و روش های درمان چسبندگی می تواند به بیماران کمک کند تا در صورت بروز این مشکل، به موقع برای درمان اقدام کرده و از عوارض طولانی مدت جلوگیری کنند.
علت چسبندگی بینی بعد از عمل چیست ؟
اکثر افرادی که درگیر این عارضه هستند ، با تنگی نفس و اختلال در حس بویایی رو به رو می شوند که در دراز مدت آزاردهنده خواهد بود ، به همین بهترین جراح بینی تهران ، دکتر نادیا گودرزی در بخش زیر علل اصلی این عارضه را بررسی کرده است و روش های مناسب برای درمان آن نیز آورده است :
1. ایجاد زخم و بافت اسکار بین تیغه میانی و شاخک های بینی
در حین جراحی ، به ویژه اگر تیغه بینی (سپتوم) یا شاخک های داخلی بینی دستکاری شده باشند ، ممکن است بین این ساختارها زخم ایجاد شود. با ترمیم این زخم ها ، در برخی موارد بافت اسکار به صورت غیرطبیعی دو بخش داخلی بینی را به هم متصل کرده و باعث چسبندگی می شود.
2. عدم رعایت مراقبت های پس از عمل
باقی ماندن خون خشک شده ، ترشحات یا دلمه ها در بینی می تواند روند طبیعی ترمیم مخاط را مختل کرده و زمینه ایجاد چسبندگی بینی بعد از جراحی و بین بافت ها را فراهم کند. شستشوی مرتب بینی با سرم فیزیولوژیک و پیروی دقیق از دستور العمل های پزشک نقش مهمی در پیشگیری از این مشکل دارد.
3. عفونت یا التهاب شدید
اگر پس از جراحی ، بینی دچار عفونت یا التهاب کنترل نشده شود ، ممکن است بافت ها به صورت غیر طبیعی به یکدیگر بچسبند. این حالت می تواند ترمیم طبیعی را مختل کرده و منجر به تشکیل چسبندگی های داخلی شود که گاهی نیاز به جراحی مجدد برای اصلاح دارد.
جهت دریافت مشاوره از دکتر نادیا گودرزی فرم زیر را پر کنید.
"*" زمینه های مورد نیاز را نشان می دهد
چه افرادی بیشتر در معرض چسبندگی بینی بعد از جراحی هستند ؟
افرادی که سابقه جراحی پیچیده ، مانند جراحی ترمیمی یا اصلاح انحراف تیغه بینی (سپتوپلاستی) داشته اند ، بیشتر در معرض چسبندگی بینی بعد از عمل قرار دارند. در این نوع جراحی ها معمولاً میزان دستکاری بافت های داخلی بینی بیشتر است و احتمال تماس غیر طبیعی بین سطوح زخمی بالا می رود. همچنین ، بیمارانی که در عمل جراحی دچار خونریزی بیشتر شده اند یا نیاز به تامپون‌گذاری طولانی مدت داشته اند ، ممکن است بیشتر در معرض تشکیل بافت اسکار و چسبندگی قرار گیرند.
گروهی دیگر که در خطر بالاتری قرار دارند ، افرادی هستند که مراقبت های پس از عمل را به درستی انجام نمی دهند. عدم شستشوی مرتب بینی با سرم فیزیولوژیک ، دستکاری داخل بینی ، خاراندن یا استفاده نادرست از پمادها و اسپری ها ، می تواند باعث باقی ماندن دلمه ها و تحریک مخاط شود و زمینه ایجاد چسبندگی را فراهم کند. همچنین افرادی که سابقه آلرژی ، عفونت مزمن بینی یا حساسیت پوستی دارند، ممکن است به دلیل التهاب مکرر ، روند ترمیم غیر طبیعی داشته باشند و بیشتر در معرض این عارضه قرار گیرند.
آیا درمانی برای چسبندگی بینی پس از رینوپلاستی وجود دارد ؟
برای چسبندگی بینی بعد از عمل درمان وجود دارد و بسته به شدت و محل چسبندگی ، روش های مختلفی توسط جراح پیشنهاد می شود. در ادامه بهترین و رایج ترین روش های درمانی را بررسی خواهیم کرد :
- جداسازی چسبندگی با جراحی
در مواردی که چسبندگی ضخیم یا مزاحم باشد و باعث انسداد تنفسی شود ، بهترین و قطعی ترین روش درمان ، جداسازی آن به وسیله جراحی است. این کار معمولاً به صورت سرپایی و با ابزارهای ظریف داخل بینی یا اندوسکوپیک انجام می شود. پس از جداسازی ، جراح ممکن است از اسپلینت یا ورق سیلیکونی برای جلوگیری از چسبندگی مجدد استفاده کند. - استفاده از اسپلینت یا تامپون
پس از جداسازی چسبندگی ، جراح معمولاً یک اسپلینت (محافظ پلاستیکی یا سیلیکونی) داخل بینی قرار می دهد تا سطوح جدا شده در تماس با یکدیگر قرار نگیرند و زمان کافی برای ترمیم جداگانه داشته باشند. این روش در پیشگیری از بازگشت چسبندگی بینی بعد از عمل بسیار مؤثر است. - درمان های تکمیلی
اگر چسبندگی خفیف باشد و مانعی جدی برای تنفس یا عملکرد بینی ایجاد نکرده باشد ، ممکن است درمان های غیر جراحی مانند شستشوی منظم بینی با سرم فیزیولوژیک ، استفاده از اسپری های کورتونی برای کاهش التهاب و پمادهای نرم‌کننده جهت تسهیل ترمیم مخاط پیشنهاد شود. این روش ها به بهبود وضعیت مخاط بینی کمک می‌کنند و در برخی موارد مانع پیشرفت چسبندگی می شوند.
نتیجه گیری
درمان چسبندگی بینی بعد از جراحی ، بسته به شدت آن ، ممکن است از روش های ساده تا جراحی تخصصی متغیر باشد. مراجعه به جراح بینی باتجربه و پیروی دقیق از مراقبت های پس از عمل ، کلید اصلی پیشگیری و درمان مؤثر این عارضه است.
